Zapalenie dziąseł jest chorobą o zróżnicowanej etiologii. Główną przyczyną paradontozy jest biofilm nazębny, czyli bakterie bytujące w płytce nazębnej, obecnej w jamie ustnej w przypadku słabej higieny. Schorzenie może być również spowodowane:
- lekami;
- swoistymi infekcjami;
- zaburzeniami genetycznymi lub hormonalnymi.
To właśnie nieodpowiednia higiena jamy ustnej sprawia, że w okolicy szyjek zębowych, w kontakcie z dziąsłami, odkładane są złogi, których nieusuwanie prowadzi do stanu zapalnego tkanek. Złogi, które nie są odpowiednio doczyszczane, z czasem ulegają mineralizacji w jamie ustnej, prowadząc do powstania kamienia nazębnego, który staje się stałym rezerwuarem bakterii. Dowiedz się więcej o schorzeniu, jakim jest paradontoza!
Jak rozpoznać paradontozę?
Zapalenie dziąseł może objawiać się ich zaczerwienieniem, rozpulchnieniem oraz krwawieniem podczas szczotkowania lub nitkowania, a także bólem. Nie występuje jednak wtedy ruchomość zębów. Gdy zauważysz u siebie powyższe objawy, pilnie skonsultuj się ze stomatologiem. W przypadku obecności zmineralizowanych złogów konieczny będzie skaling, czyli profesjonalne usuwanie kamienia nazębnego.
Co robić w przypadku zapalenia dziąseł?
Ważne jest, aby w przypadku stwierdzonego zapalenia dziąseł wyeliminować wszystkie czynniki je wywołujące, a także rozpocząć leczenie chorób podstawowych mogących dawać jego objawy. Należy zapytać swojego stomatologa o to, jak w prawidłowy sposób szczotkować zęby. Konieczna będzie poprawa higieny jamy ustnej oraz bezwzględne wyleczenie ewentualnej próchnicy (ubytki próchnicowe są siedliskiem bakterii).
Początki paradontozy
Nieleczone zapalenie dziąseł prowadzi do powstania kieszonek dziąsłowych. Kieszonki są dodatkowym miejscem dla retencji bakteryjnej, intensyfikującym tym samym stan zapalny. Schorzenie nieleczone nieuchronnie prowadzi do bardzo zaawansowanego stanu, jakim jest zapalenie przyzębia, czyli właśnie paradontoza.
Czym jest zapalenie przyzębia?
Zapaleniem przyzębia nazywa się stan chorobowy, którym objęte jest nie tylko dziąsło, ale także leżąca poniżej kość, w której osadzony jest ząb. Długo trwający stan zapalny prowadzi do zaniku kości wyrostka zębodołowego, odsłonięcia szyjek, a następnie korzeni zębów, co skutkuje ich rozchwianiem, a finalnie – wypadaniem.
Paradontoza – objawy i przebieg choroby
Wyróżnia się kilka rodzajów zapalenia przyzębia. Można je podzielić ze względu na tempo progresji lub stopień zaawansowania i możliwości leczenia. Wśród objawów paradontozy wymienić można te same, które występowały w przypadku gingivitis, oraz dodatkowo:
- ból samoistny pojawiający się przy szczotkowaniu zębów;
- nieprzyjemny zapach z ust.
Cechą charakterystyczną jest krwawienie dziąseł podczas szczotkowania (zdrowe dziąsła nie krwawią). Zanik kości, prowadzący do rozchwiania zębów, świadczy o zaawansowanym stadium schorzenia.
Przyczyny zapalenia przyzębia
Za przyczynę zapalenia przyzębia, czyli paradontozy, w zdecydowanej większości odpowiedzialne są specyficzne szczepy bakterii bytujące w kieszonkach dziąsłowych. Ryzyko zachorowania zwiększają też czynniki genetyczne, czy obniżenie odporności. Nie bez przyczyny do rozwoju paradontozy przyczynia się również palenie papierosów. Rozwój choroby ma często przebieg podstępny.
Paradontoza – kiedy udać się na wizytę u dentysty?
Pierwszym objawem paradontozy, który zwykle skłania pacjenta do wizyty w gabinecie stomatologicznym, jest rozchwianie oraz wypadanie zębów, a jest to już niezwykle zaawansowany stan, w którym możliwości leczenia są bardzo niewielkie.
Leczenie paradontozy to proces długotrwały i wymagający dużego zdyscyplinowania pacjenta. Proces leczniczy zasadniczo spowalnia chorobę, a nie faktycznie ją leczy. Kiedy podejrzewasz u siebie symptomy choroby, powinieneś niezwłocznie udać się do dentysty. Warto wybrać się do specjalisty chorób dziąseł oraz przyzębia – periodontologa, którego wiedza jest ukierunkowana na leczenie m.in. paradontozy.
Metody leczenia paradontozy
Leczenie rozpoczyna się najczęściej od metod jak najmniej inwazyjnych. Gdy te zawiodą, należy sięgnąć po bardziej radykalne rozwiązania. Pierwszym etapem leczenia jest najczęściej profesjonalna higienizacja w gabinecie stomatologicznym. Składa się ona zwykle ze skalingu i może być połączona z płukaniem kieszonek dziąsłowych antybiotykiem lub z aplikacją środka bakteriobójczego do kieszonki w innej postaci niż płynna. Równocześnie z profesjonalną higienizacją należy odszukać inne przyczyny schorzenia, którymi mogą być:
- choroby ogólne;
- przyjmowane leki;
- obniżenie odporności.
Pacjenci palący papierosy powinni bezwzględnie porzucić nałóg.
Jak zatrzymać rozwój paradontozy?
Podczas wizyty higienizacyjnej lekarz stomatolog wydaje zalecenia do domu. Najczęściej są to:
- poprawa higieny jamy ustnej;
- mycie zębów w odpowiedni sposób (lekarz uczy specjalnych technik szczotkowania);
- stosowanie specjalistycznych płynów do płukania jamy ustnej.
W przypadku bardziej zaawansowanego zapalenia przyzębia koniecznym może okazać się przyjmowanie antybiotyku (jeśli zostanie przepisany przez lekarza prowadzącego). Bardzo ważne jest regularne zgłaszanie się na wizyty kontrolne, aby możliwe było monitorowanie rozwoju choroby.
Skutki paradontozy a implanty
Kiedy ostry stan zapalny przyzębia zostanie opanowany, można przystąpić do dalszych czynności prowadzących do leczenia skutków choroby. Często w przypadku zaawansowanej paradontozy mamy do czynienia z obnażonymi korzeniami zębów (recesjami). W zakresie leczenia istnieje możliwość pokrycia recesji przeszczepami błony śluzowej. W przypadku dużego zaniku kostnego można również zaopatrzyć kość przy użyciu wysoce specjalistycznych technik chirurgicznych. Takie leczenie ma jednak ściśle określone wskazania i nie wszyscy pacjenci mogą być zakwalifikowani do zabiegu.
Co po ekstrakcji zęba? Czy implanty są odpowiednie dla każdego?
Gdy dojdzie do bardzo silnego rozchwiania zęba, często jedynym możliwym rozwiązaniem jest jego ekstrakcja, czyli usunięcie. To rozwiązanie ostateczne i radykalne. Niemniej jednak nawet w przypadku utraty zęba jest możliwa rekonstrukcja uzębienia za pomocą implantów. Należy pamiętać, że leczenie implantologiczne ma pewne ograniczenia i w przypadku pacjentów z chorobą przyzębia może być obarczone trudnościami. W razie konieczności leczenia implantologicznego warto skonsultować się ze specjalistą chirurgii stomatologicznej i implantologii.
Zapobieganie paradontozie
Czy da się zapobiec paradontozie? Z pewnością profilaktyka jest o wiele tańsza i przyjemniejsza niż leczenie. W celu zapobiegania chorobie należy utrzymywać wzorową higienę jamy ustnej poprzez dokładne usuwanie osadu nazębnego podczas szczotkowania. Najlepiej dwa razy w roku zgłaszać się na wizyty kontrolne do dentysty, a w przypadku obecności kamienia nazębnego – regularnie wykonywać skaling. Warto poprosić swojego dentystę, aby zrobił nam profesjonalny instruktaż higieny jamy ustnej.
Regularne zgłaszanie się na wizyty kontrolne pozwala na wczesne wykrycie paradontozy i jak najszybsze wdrożenie leczenia. Jeśli w rodzinie występowały przypadki paradontozy, warto przyjrzeć się swojemu uzębieniu, a najlepiej skorzystać z profesjonalnej porady stomatologa, gdyż rozpoczęcie leczenia na wczesnym etapie daje możliwość uzyskania lepszych efektów leczenia.
Może Cię także zainteresować:
- Najczęstsze choroby dziąseł – rodzaje, profilaktyka i leczenie
- Martwica dziąsła – co to jest? Skąd bierze się martwica dziąseł i jak jej przeciwdziałać?
- Zapalenie dziąseł u dziecka – skąd się bierze i jak mu przeciwdziałać?
- Choroby zębów, przyzębia i jamy ustnej – najpowszechniejsze schorzenia i jak je leczyć
- Zapalenie dziąseł – profilaktyka, objawy i leczenie stanu zapalnego
- Krwawienie dziąseł – co je powoduje i jak mu przeciwdziałać?
- Ropień zęba – w jaki sposób powstaje? Rodzaje ropnia, objawy, sposoby leczenia
