W skrócie:
- Oddychanie przez usta nie jest stanem fizjologicznym – może nawet wywołać skutki groźne dla zdrowia.
- Wśród przyczyn nieprawidłowego oddychania wymienić można przewlekłe infekcje dróg oddechowych, skrzywienie przegrody nosowej oraz polipy w nosie.
- Nieprawidłowy tor oddechu wpływa na rysy twarzy i sposób wymowy. Może też spowodować wady postawy!
- Oddychanie przez usta wywołuje czasem bezdech senny.
Przyczyny oddychania przez usta w dzieciństwie i dorosłości
Do oddychania przez usta u dzieci najczęściej dochodzi z powodu przewlekłego nieżytu nosa (wywołanego np. alergiami), przerostu języka albo przerostu migdałów. Jeśli więc zauważysz, że twoja pociecha oddycha w nieprawidłowy sposób, a jej buzia niemal cały czas jest otwarta, reaguj! Z czasem oddychanie otwartą buzią stanie się nawykiem, którego nie zmieni nawet usunięcie pierwotnej przyczyny. Konieczne będzie wdrożenie ćwiczeń oddechowych oraz stałe przypominanie dziecku o prawidłowym torze oddechu.
Inne przyczyny, które mogą powodować oddychanie ustami to m.in.:
- zwężenie dróg oddechowych;
- skrzywienie przegrody nosa;
- przerost małżowin nosowych dolnych;
- polipy w nosie;
- przyjmowanie nieprawidłowej pozycji podczas snu;
- nieodpowiednie warunki klimatyczne panujące w pomieszczeniach (głównie zbyt suche powietrze).
U dorosłych bardzo często oddychanie przez usta (zwłaszcza podczas snu) jest po prostu złym nawykiem jeszcze z czasów dziecięcych, który nie został nigdy w pełni wyeliminowany. Czy warto teraz nad nim pracować? Oczywiście! Niewłaściwy sposób oddychania prędzej czy później może przyczynić się do rozwoju wielu nieprawidłowości.
Skutki nieprawidłowego oddychania
Oddychanie przez usta, a nie nosem, jest szczególnie niebezpieczne w przypadku dzieci. Wśród wielu skutków, które może wywołać, znajdują się m.in.: zmiany w budowie szczęki, wady zgryzu, problemy z prawidłową wymową niektórych głosek czy zmniejszenie odporności organizmu.
Typowym objawem logopedycznym obserwowanym u dzieci z zaburzeniami oddychania jest tzw. połykanie końcówek wyrazów, mówienie niewyraźnie; zbyt cicho lub za głośno. Towarzyszą temu stale rozchylone usta, które nie zamykają się nawet podczas przerw w mówieniu.
Nieprawidłowy tor oddychania sprawia też, że dochodzi do przesuszenia śluzówki, przez co dużo łatwiej o różne infekcje. Powietrze nie jest odpowiednio filtrowane (jak w przypadku oddychania przez nos), przez co drobnoustroje w większej ilości docierają prosto do gardła.
Długotrwałe oddychanie przez usta prowadzi też do nadmiernego obciążenia klatki piersiowej. Może więc wywołać wady postawy! Oddychanie przez usta powoduje zwłaszcza nieprawidłowe ułożenie głowy, szyi i obręczy barkowej.
Jednym z najgroźniejszych dla zdrowia skutków oddychania przez usta jest jednak bezdech senny. Co ciekawe, może on wystąpić zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Jeśli więc ktoś z twoich bliskich często oddycha w nieprawidłowy sposób i towarzyszy temu chrapanie, koniecznie ustal przyczynę problemu!
Oddychanie przez usta może mieć także wpływ na wygląd rysów twarzy. Kości policzkowe stają się z czasem słabiej zarysowane, a podbródek (i żuchwa) cofnięte. Dolna warga opada, a górna się skraca.
Oddychanie przez usta a bezdech senny
Jeśli podczas snu zamiast oddychać nosem będziesz oddychał ustami, nie tylko zwiększysz ryzyko infekcji i stanów zapalnych górnych dróg oddechowych, ale możesz doprowadzić także do rozwoju bezdechu sennego. Choć wiele osób bagatelizuje ten stan, jest on niezwykle groźny. Bezdech senny może wywołać udar mózgu, zawał serca albo doprowadzić do migotania przedsionków! W przypadku podejrzenia bezdechu niezwłocznie udaj się więc do laryngologa!
Oddychanie przez usta zawsze powinno zwrócić twoją uwagę. Jeśli je zignorujesz, może dojść do rozwoju wielu problemów, które będą wymagały długotrwałego leczenia ortodontycznego, logopedycznego lub rehabilitacji w zakresie osiągnięcia prawidłowej postawy. Warto więc reagować od razu i jak najszybciej znaleźć przyczynę oddychania ustami – zwłaszcza u dzieci. Dzięki temu być może uda się uniknąć wielu problemów, jakie mogłyby pojawić się w przyszłości.
Może Cię także zainteresować:
- Jak wygląda podniebienie gotyckie i czy wymaga leczenia?
- Języczek podniebienny – co to jest i jakie pełni funkcje
- Płytka przedsionkowa — czym jest i kiedy ją stosować?
- Wędzidełko górne, czyli kłopotliwy fałd błony śluzowej, dzielący jamę ustną na prawą i lewą
- Ślinotok – skąd się bierze nadmierne wydzielanie śliny i jak z nim sobie poradzić?
- Żółte podniebienie – czy to objaw choroby gardła?
- Kserostomia – przewlekła suchość w jamie ustnej. Czym jest spowodowana i jak ją leczyć?