Ząb mądrości to trzeci ząb trzonowy. Wyrzyna się najczęściej pomiędzy 17. a 25. rokiem życia, choć są przypadki, w których ósemki zaczęły rosnąć u osób, które ukończyły 40., a nawet i 50 lat. Proces ich wyrastania przeważnie wiąże się z bólem, a niekiedy też z poważnymi komplikacjami. Co robić w sytuacji, gdy zauważysz, że problem nadprogramowych zębów może dotyczyć także ciebie? Sprawdź!
Ząb mądrości – czym różni się od pozostałych zębów?
Budowa anatomiczna zęba mądrości nie jest do końca sklasyfikowana. Mówi się, że ósemki to zęby szczątkowe, które zostały po naszych przodkach. Co ciekawe, ósemki nie wyrastają u każdej osoby, a nawet więcej – wcale nie muszą pojawić się w komplecie. Niektórzy mają tylko 2 zalążki tych zębów, a inni przez całe życie ani jednego. W toku ewolucji uzębienie człowieka przeszło kilka znaczących zmian.
Czy ósemki zawsze mieszczą się w łuku zębowym?
Obecnie ósemki zazwyczaj z trudem mieszczą się łuku zębowym, stąd proces ich wyrzynania się często nie przebiega właściwie. Mogą wyrosnąć tylko częściowo lub pozostają całkowicie niewyrżnięte, co z kolei może powodować stan zapalny – wtedy wskazane jest ich chirurgiczne usunięcie. Jeżeli zęby mądrości wyrosły prawidłowo i mieszczą się w szczęce, mogą bez kłopotu spełniać rolę trzonowców – rozdrabniać i przeżuwać pokarm.
Zęby mądrości – objawy wyrzynania się
Znakiem, który poprzedza wyrastanie ósemek, są dolegliwości bólowe. W początkowym etapie wyrzynania się dodatkowego zęba dziąsło jest lekko zaczerwienione i wrażliwe na dotyk. Następnie pojawia się miejscowa opuchlizna oraz ból w tylnej części szczęki. Podczas przeżuwania pokarmu osoba może odczuwać ból miejscu wyrastania zęba. Niektórzy skarżą się również na ból ucha i skroni. Jeżeli dojdzie do powikłań podczas procesu wyrzynania się, dolegliwości bólowe mogą przerodzić się w stan zapalny dziąsła, a nawet doprowadzić do rozwoju próchnicy w korzeniu zęba.
Zęby mądrości – usuwać czy zostawić?
Decyzja o ekstrakcji zębów mądrości zależy od kilku czynników. Jeżeli ząb wyrósł całkowicie i nie powoduje zmian w zgryzie, można go zostawić, pamiętając o regularnej kontroli stomatologicznej. Natomiast jeśli ósemka wyrosła w pełni, ale jest zniszczona przez próchnicę i trzeba wdrożyć leczenie kanałowe, wówczas warto rozważyć usunięcie. Budowa anatomiczna ósemki jest dość skomplikowana, dlatego leczenie może nie przynieść oczekiwanego rezultatu. W jakich jeszcze przypadkach zaleca się ekstrakcję zęba mądrości? Są to:
- stany zapalne dziąsła – zwłaszcza w przypadku zębów częściowo wyrżniętych;
- problemy ortodontyczne – ósemka może naciskać na korzeń siódemki, co może spowodować zmiany w ułożeniu kolejnych zębów;
- sytuacje, w których ósemka rośnie krzywo i wrasta w policzek.
Ósemki zatrzymane całkowicie
Jeżeli proces wyrastania ósemki zatrzyma się, oznacza to, że ząb znajduje się w dziąśle i jest niewidoczny gołym okiem. Zwykle dotyczy to ósemki dolnej, która jest w tzw. położeniu doprzednim, czyli koroną w kierunku siódemki. Jest to niebezpieczna sytuacja dla reszty zębów, bowiem ząb mądrości naciska na korzenie pozostałych zębów, powodując ich stłoczenie.
Czy zatrzymane ósemki należy usunąć?
Aby sprawdzić ułożenie ósemek, stomatolog zaleca wykonanie pantomogramu. Jeżeli zdjęcie rentgenowskie wykaże, że nie ma szans na prawidłowy rozwój ósemki, chirurg stomatolog prawdopodobnie zaleci zabieg usunięcia zęba. Nie warto zbyt długo zwlekać z decyzją o ekstrakcji ósemki, ponieważ zatrzymane zęby mądrości mogą dawać nieoczywiste objawy, np. bóle migrenowe lub problemy z prawidłowym funkcjonowaniem stawów skroniowo-żuchwowych.
Zabieg ekstrakcji zęba – przebieg
Usunięcie ósemki odbywa się w znieczuleniu miejscowym i może być wykonane przez lekarza stomatologa lub – jeśli ósemka jest niewyrżnięta – przez chirurga stomatologa. W przypadku ekstrakcji chirurgicznej lekarz po wykonaniu zabiegu zakłada na dziąsło szwy oraz opatrunek. Rana goi się od kilku dni do kilku tygodni. W tym czasie należy przestrzegać wszystkich zaleceń lekarza, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań, np. suchego zębodołu. Przez pierwsze dni po ekstrakcji trzeba bardzo dbać o higienę jamy ustnej, aby w miejscu po usuniętym zębie, nie rozwinął się stan zapalny. W tym celu lekarz często zaleca stosowanie płynu antyseptycznego do płukania jamy ustnej.
Pamiętaj, że o zęby mądrości należy dbać tak samo, jak o pozostałe i monitorować ich stan podczas wizyt kontrolnych. Stomatolodzy często zalecają, aby usunąć ząb mądrości, nawet jeśli pozornie nie powodują żadnych dolegliwości bólowych. Taka decyzja zwykle odbywa się w porozumieniu z lekarzem ortodontą.
Może Cię także zainteresować:
- Resztki zęba w dziąśle po wyrwaniu a silny ból – na czym polega bolesne powikłanie rany po ekstrakcji zęba?
- Ból po wyrwaniu zęba 8 – jak długo trwa ból po usunięciu ósemki?
- Blaszka kostna po wyrwaniu zęba – co to oznacza?
- Pulsujący ból po wyrwaniu zęba – jak długo trwa silny ból po usunięciu zęba?
- Jak długo boli po wyrwaniu zęba – stomatologiczna ekstrakcja zęba a powikłania
- Chirurgiczne usuwanie ósemek – wskazania, zalecenia, powikłania. Wszystko, co musisz wiedzieć o usuwaniu zębów mądrości!
- Proces gnilny po wyrwaniu zęba – ile powinien wynosić czas gojenia?