Badanie, jakim jest RTG zęba, nazywane jest potocznie prześwietleniem. Dzięki skuteczności tego badania lekarz stomatolog może ocenić stan pacjenta przed rozpoczętym leczeniem, w trakcie oraz po jego zakończeniu. Rentgen ukazuje na obrazie wiele istotnych zmian, których nie widać gołym okiem. Takie badanie RTG jest przydatne nie tylko w stomatologii, ale również ortodoncji, także innych powiązanych dziedzinach.
Co to jest RTG zęba?
Prześwietlenie zębów, to bezbolesne badanie, gdzie specjalna aparatura wykonuje w kilkadziesiąt sekund zdjęcie rentgenowskie. Nie ma tylko jednego rodzaju urządzenia do tego typu diagnostyki. Istnieje RTG punktowe, pantomografia, cefalografia oraz tomografia komputerowa. Te badania są dobierane przez specjalistę zależnie od tego, czy problemem są same zęby, przyzębie, zatoki szczękowe, bądź różnego rodzaju stany zapalne. Takie badanie może wykryć wiele nieprawidłowości, dając lekarzowi stomatologi możliwość szybkiej i dokładnej diagnozy stanu pacjenta. Późniejsza kontrola leczenia w niektórych przypadkach jest obowiązkowa i niezastąpiona.
Jak wykonuje się RTG zęba?
W zależności od techniki, jaką będzie miało wykonanie zdjęcia, takie badanie nieco się różni. Istnieją zdjęcia wewnątrzustne lub zewnątrzustne. W przypadku tych pierwszych umieszcza się w ustach pacjenta niewielkich rozmiarów detektor, który umożliwia wykonanie zdjęcia RTG 1-4 zębom (RTG punktowe, skrzydłowo-zgryzowe). Każde inne badanie rentgenowskie, gdzie wykonuje się zdjęcia uzębienia, należą do zewnętrznych technik diagnostycznych, dzięki którym można ująć nawet wszystkie zęby.
RTG zęba – charakterystyka poszczególnych technik prześwietlania
Mimo iż cel jest jeden, a jest nim diagnostyka i pomoc w precyzyjnym leczeniu pacjenta, to dentyści mogą zlecać lub wykonywać różniące się od siebie badania. Nie można jasno określić, która technika jest najlepsza. Wszystko zależy od indywidualnych potrzeb. Jedne RTG zęba pokaże niewielki obszar, a inne zdjęcie rentgenowskie pozwoli zobaczyć przekrój wszystkich zębów oraz innych struktur, dlatego warto zaufać specjaliście i nie robić niepotrzebnie niektórych z badań, tylko te, wymagane w danym leczeniu.
RTG punktowe
RTG zęba w przypadku, gdy jest punktowe, pozwala na precyzyjne dotarcie z aparaturą do poszczególnego zęba. Dawka promieniowania jest niewielka, dzięki czemu ten rodzaj badania można wykonywać wielokrotnie w ciągu roku. W jakich przypadkach najczęściej się go stosuje? Najczęściej ma to miejsce podczas leczenia kanałowego oraz po jego zakończeniu. Lekarz stomatolog ocenia przy tym schorzeniu stan zaawansowania procesu zapalnego oraz wygląd korzeni zębowych. Podczas pojawiającej się próchnicy tak wykonane RTG będzie również idealnym rozwiązaniem. Przy podejrzeniu o konieczność leczenia endodontycznego diagnoza za pomocą urządzenia takiego, jak to, będzie pomocna. Pewne jest to, że RTG punktowe ocenia skutecznie stan danego zęba oraz również innych z nim sąsiadujących, a na zdjęciu można dobrze zobaczyć: zęby, zębodoły, korzenie, tkanki oraz korony.
Zdjęcie skrzydłowo-zgryzowe
Ta mało popularna metoda wykonywania zdjęć zębom skupia się na mniej typowych aspektach. Takie badanie ocenia wygląd i położenie względem siebie ścian stycznych, które sąsiadują ze sobą. Dotyczy to łuku górnego oraz dolnego. Na takim zdjęciu RTG nie ma pełnego obrazu zgryzu, tylko widoczne są same korony zębów.
RTG pantomograficzne
Pantomogram to urządzenie, dzięki któremu możliwe jest otrzymanie obrazu wszystkich zębów w jamie ustnej. Otrzymany obraz, to zdjęcie panoramiczne, co oznacza, że na jednej kliszy widać całe uzębienie w dość szerokim przekroju. To bardzo przydatne urządzenie szczególnie jest wykonywane u osób, które dawno nie przychodziły na wizyty do stomatologa lub innego specjalisty, zajmującego się uzębieniem. Zdjęcie pantomograficzne pokaże wyraźnie nie tylko pełne uzębienia, ale również szczękę, żuchwę i stawy skroniowo-żuchwowe. Do czego najczęściej jest przydatne to badanie?
Jest to:
- diagnozowanie i ocena zaawansowania próchnicy;
- pomaga ocenić stan uzębienia;
- wykrywanie wad rozwojowych;
- wykrywanie nadliczbowych zębów;
- pokazanie nieprawidłowości związanych z przyzębiem oraz korzeniami;
- niezbędne badanie przed usunięciem zębów mądrości (ósemek).
Zdjęcie cefalometryczne
Takie RTG zęba ukazuje nie tylko zęby, ale również kości czaszki i twarzoczaszki. Co charakteryzuje to badanie diagnostyczne jest to, że wykonywane jest ono z profilu. W efekcie można skutecznie ocenić rysy twarzy, co jest niezmiernie istotne podczas planowania leczenia ortodontycznego, gdzie aparat umieszczony na zębach istotnie zmienia niekiedy wyraz twarzy.
Tomograf stożkowy
Jest to wielowymiarowe zewnątrzustne badanie komputerowe gdzie otrzymany obraz jest w formacie 3D. Pozwala to na najbardziej precyzyjny obraz jamy ustnej. Każde nawet niewielkie zmiany są możliwe do zdiagnozowania, dzięki tej metodzie. Takie prześwietlenie pomoże ocenić stan uzębienia szczególnie przy skomplikowanych zabiegach chirurgicznych, czy z dziedziny implantologii stomatologicznej, gdzie precyzja specjalisty jest konieczna.
RTG zęba – o czym warto wiedzieć?
Należy wiedzieć, że prześwietlenie zębów wiąże się z promieniowaniem. Taki efekt uboczny, sprawia, że nie każdy może mieć je wykonane. Do takich osób należą kobiety w ciąży oraz dzieci poniżej 5. roku życia. Niezbędnym i bardzo ważnym przedmiotem jest przy każdym prześwietleniu specjalny fartuch ochronny (wykonany z gumy ołowianej). Zawsze otrzymuje się go na sali, gdzie wykonywane jest badanie, a rozmiar dopasowuje się do pacjenta, tak, aby go dobrze zakryć. Pozwoli on na zasłonięcie tych części ciała, które nie będą lub nie powinny być narażone na działanie promieniowania. Co istotne, trzeba słuchać uważnie poleceń specjalisty wykonującego badanie. Przede wszystkim nie można się poruszyć w momencie wykonywania zdjęcia.
RTG zęba – jak się przygotować?
Badanie rentgenowskie związane z leczeniem jamy ustnej, nie wymaga wielu przygotowań. Chcąc wykonać RTG zęba, należy wiedzieć o kilku kwestiach.
Są to:
- Jedzenie i picie mogą być spożywane krótko przed prześwietleniem, ponieważ nie mają wpływu na przebieg badania.
- Lekarstwa można przyjmować bez zmian.
- Należy przed badaniem ściągnąć biżuterię.
- Metalowe ozdoby do włosów również należy zdjąć na czas badania.
- W przypadku posiadania protezy zębowej należy poinformować o tym fakcie specjalistę wykonującą badanie.
Podsumowanie
Rozwój stomatologiczny oraz związany z innymi dziedzinami leczenia uzębienia nie byłby w pełni możliwy i tak skuteczny, gdyby nie odkryty w XIX wieku rentgen. Choć do wyboru jest kilka rodzajów prześwietleń zębów, to wciąż zdjęcie punktowe jest jednym z najpopularniejszych. Taka aparatura nie zajmuje wiele miejsca, co jest dużym plusem. Większość z powyższych badań wykonuje się na siedząco, co zwiększa komfort u pacjenta. Warto planując leczenie wykorzystujące aparaty ortodontyczne, już przed pierwszą wizytą zrobić badanie RTG, co może skrócić ilość i tak wielu wizyt. W zasadzie w każdym przypadku, szczególnie po kilku latach nieobecności w gabinecie stomatologicznym, protetycznym, ortodontycznym, czy innym, zajmującym się uzębieniem, należałoby wykonać RTG zęba.
Może Cię także zainteresować:
- CBCT – przebieg badania, wskazania, cena. Wady i zalety tomografii stożkowej
- Cefalometria – na czym polega, ile kosztuje diagnostyka oraz ile trwa
- Pantomogram – jak odczytać zdjęcia RTG?
- Wstawianie zębów – jakie masz możliwości uzupełnienia ubytków?
- Mock-up w stomatologii i protetyce. Jak tworzy się próbną odbudowę uzębienia?
- Leczenie zębów w ciąży – co warto wiedzieć?
- Korony cyrkonowe – czym się charakteryzują? Kiedy poddać się protetycznemu zabiegowi odbudowy zęba?
