Brodawka na języku to drobiazg, który potrafi poważnie uprzykrzyć życie. Takie wypustki są bolesne, utrudniają przeżuwanie pokarmów i picie. Nie powinno się ich lekceważyć – najczęściej są objawem chorób jamy ustnej. Sprawdź, jakie są możliwe przyczyny występowania brodawek na powierzchni języka.
W skrócie:
- Język pokryty jest brodawkami, które są odpowiedzialne za kubki smakowe i funkcje mechaniczne. Te brodawki nie są bardzo widoczne i nie przeszkadzają w codziennym życiu. ✔️
- Niewiele większe brodawki z tyłu języka również są normalnym zjawiskiem. ✔️
- Powiększone i bolesne brodawki są spowodowane zakażeniem wirusowym, lub bakteryjnym, albo chorobą. ✔️
- Brodawczak spowodowany jest wirusem HPV. ✔️
- Brodawki na języku można leczyć miejscowo, objawowo, lub je usunąć. ✔️
Jaką funkcję pełnią brodawki na języku?
Brodawka na języku, popularnie zwana „pypciem”, to objaw, który trudno przeoczyć. W rzeczywistości jednak na języku każdego z nas brodawki występują naturalnie. Jest nimi pokryta błona śluzowa na całym języku. Takie brodawki są mniejsze i trudniejsze do zauważenia na co dzień.
Jaką funkcję pełnią brodawki pokrywające powierzchnię języka? Rozróżnia się 4 typy brodawek, występujących w różnych częściach języka i pełniących różne funkcje:
- brodawki okolone – znajdują się u nasady języka i tworzą razem kształt litery V, jest ich od 8 do 12, a w ich wnętrzu znajdują się kubki smakowe;
- brodawki nitkowate – występują najliczniej, ale są najmniejsze, ulegają stopniowemu ścieraniu, co sprawia, że regularnie odrastają;
- brodawki grzybowate – są szersze niż nitkowate, ale jest ich mniej, znajdują się głównie z przodu języka, ułatwiają rozdrabnianie pokarmów, a oprócz funkcji mechanicznej dodatkowo pełnią funkcję smakową;
- brodawki liściaste – znajdują się z tyłu, u trzonu języka i odpowiadają za wrażenia smakowe, to dzięki nim rozróżniasz smaki – słodki, słony, kwaśny, gorzki, a także smak umami.
Czy powiększone brodawki na języku zawsze oznaczają chorobę?
Zazwyczaj na co dzień nie zwracamy większej uwagi na obecność brodawek na języku. Zdarza się więc, że do lekarza zgłaszają się osoby, które zauważają u siebie brodawki grzybowate czy liściaste. Są one większe od brodawek znajdujących się z przodu języka i mogą sprawiać wrażenie, jakby były czymś nietypowym. W rzeczywistości obecność sporych wypustek z tyłu języka to coś naturalnego, czym nie trzeba się przejmować.
Brodawka na języku może być także skutkiem ubocznym:
- niedoborów witaminy B – wówczas trzeba zadbać o odpowiednią suplementację;
- kserostomii – czyli nadmiernej suchości w jamie ustnej – taka przypadłość może mieć zróżnicowane podłoże, więc w pierwszej kolejności trzeba zająć się diagnostyką, a następnie dopasowanym do diagnozy leczeniem.
Najczęstsze przyczyny brodawki na języku
Tzw. pypcie, zwłaszcza te na końcu języka, powstają czasem w wyniku uszkodzenia mechanicznego, np. podczas gryzienia twardych lub ostrych pokarmów. Powiększone brodawki na języku najczęściej są jednak objawem zakażenia.
Jakie choroby mogą objawiać się powstawaniem brodawek na języku? To przede wszystkim:
- choroby grzybicze – wówczas oprócz brodawek na powierzchni błony śluzowej języka pojawia się również biały nalot, a po jego starciu pozostaje czerwona plama;
- choroby bakteryjne – do stanów zapalnych wywołanych obecnością bakterii dochodzi najczęściej podczas długotrwałych infekcji (np. górnych dróg oddechowych), gdy organizm jest osłabiony, zapalenia mogą także towarzyszyć antybiotykoterapii, powstawanie brodawek jest najczęściej spowodowane działaniem paciorkowców i gronkowców;
- nowotwory – jeśli zmiany w jamie ustnej mają charakter przewlekły i utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie, należy sprawdzić, czy ich przyczyną nie jest działanie wirusów onkogennych, zmiany nowotworowe są rozmieszczone najczęściej z przodu języka;
- choroby spowodowane przez wirus brodawczaka ludzkiego.
Wirus brodawczaka jamy ustnej – jak rozpoznać chorobę?
Ostatni przypadek warto omówić nieco dokładniej. Brodawczak błony śluzowej jamy ustnej to dość łagodna choroba, wywoływana przez wirusa HPV (jest to najczęściej wirus typu human papillomavirus). Do zakażenia wirusem dochodzi w wyniku kontaktu z osobą chorą lub jej przedmiotami osobistymi (szczoteczką do zębów, ręcznikiem itp.).
Zapamiętaj!
Brodawka na języku spowodowana obecnością wirusa HPV nie jest zazwyczaj odczuwana jako bolesna. Zmiany są łagodne i mają formę niewielkich grudek, czasem z palczastymi wypustkami. Zazwyczaj są pojedyncze. Chorobie wirusowej nie towarzyszy ból, zaburzenia smaku czy uczucie pieczenia w jamie ustnej.
Innymi objawami towarzyszącymi chorobie mogą być:
- ogniskowy przerost nabłonka – zmiany na śluzówce mające wygląd guzków o płaskim lub soczewkowatym kształcie, występują jedynie w niektórych regionach świata, np. u rdzennych mieszkańców Ameryki Łacińskiej;
- kłykciny kończyste – grudki z wypustkami, występujące w błonie śluzowej jamy ustnej lub na skórze;
- brodawki pospolite – zlokalizowane na skórze jasnoróżowe lub białe grudki, niepowodujące bólu.
Jak leczy się choroby objawiające się powiększeniem brodawek
Jeśli obecność brodawki na języku jest spowodowana zakażeniem, lekarz proponuje odpowiednie leczenie przyczynowe. Zazwyczaj wystarczy stosowanie żelu lub płynu stosowanego miejscowo. Po kilku dniach leczenia powiększonych brodawek problem powinien zniknąć.
Zdarza się, że przyczyna występowania brodawek na języku jest związana z zaburzeniami w innych obszarach – np. w procesie trawienia. W takim przypadku lekarz powinien przede wszystkim przeprowadzić dokładną diagnozę. Podjęcie odpowiedniego leczenia pozwala pozbyć się źródła problemu i wówczas brodawki przestają się pojawiać.
Jak wygląda leczenie brodawczaka wywołanego przez jeden z typów wirusa HPV? Jeśli zmiany na języku są łagodne i niewielkie, najlepiej usunąć je chirurgicznie. Można zrobić to w sposób tradycyjny, za pomocą skalpela, lub nowoczesny i nieinwazyjny – laserowo.
Leczenie w przypadku, gdy w gruczołach jamy ustnej i na języku rozwija się nowotwór, należy rozpocząć jak najszybciej. W pierwszej kolejności lekarz powinien pobrać wycinek zmiany do zbadania. Jeśli okaże się, że ma ona charakter złośliwy, najczęściej trzeba usunąć cały twór – guz lub brodawkę. Wówczas jest duża szansa, że zmiany nowotworowe nie rozprzestrzenią się na inne tkanki organizmu.
Jak unikać zakażeń powodujących powstawanie brodawek na języku?
Jeśli chcesz uniknąć tego nieprzyjemnego problemu, zwróć uwagę przede wszystkim na odpowiednią higienę jamy ustnej. Gdy masz skłonność do powstawania bolesnych wykwitów na powierzchni języka, ważne będzie regularne oczyszczanie i odkażanie. Stosuj płyny antyseptyczne do płukania jamy ustnej. Możesz także wspomagać się płukankami ziołowymi, np. z rumianku lub szałwii.
Myjesz zęby dwa razy dziennie? To nie wystarczy, by zadbać o czystość powierzchni języka. Pamiętaj również o tym, by regularnie czyścić język szczoteczką do zębów – już 10 sekund wystarczy, by pozbyć się zanieczyszczeń i nalotu zawierającego szkodliwe bakterie.
Brodawka na języku? W większości przypadków nie ma się czego obawiać! Jeśli na powierzchni śluzówki twojego języka pojawiają się jakiekolwiek zmiany, warto jednak zgłosić się do lekarza. Im szybciej rozpoczniesz leczenie, tym łatwiej pozbędziesz się uciążliwego problemu!
Może Cię także zainteresować:
- Czarny język – kiedy i dlaczego pojawia się ciemny nalot
- Odciśnięte zęby na języku – co mówią o stanie twojego organizmu?
- Pieczenie języka – czy to objaw choroby? Poznaj najczęstsze przyczyny
- Zielony język – co oznacza nalot w takim kolorze?
- Biały nalot na języku – czego może być objawem? Dowiedz się, jak przywrócić naturalny kolor języka!
- Krosta na języku – przyczyny powstawania i jak się jej pozbyć
- Czym jest język mosznowy i co warto o nim wiedzieć
