Każdy człowiek z biegiem lat wybiera najlepszą, jego zdaniem, technikę szczotkowania zębów. Ale czy zawsze jest ona prawidłowa? Zdaniem dentystów, najczęściej myjemy zęby nieprawidłowo, niedokładnie i zbyt rzadko.
Metody szczotkowania zębów – jak dbać o jamę ustną?
Najważniejsza jest profilaktyka! Jeśli chcesz, by Twoje zęby były zdrowe, przede wszystkim odwiedzaj regularnie stomatologa. Dzięki temu zapobiegniesz wielu problemom. Kolejnym ważnym nawykiem jest szczotkowanie i nitkowanie zębów po każdym posiłku. Zapobiegnie to rozkładowi zalegających resztek pokarmowych. Dodatkowo, regularne szczotkowanie zębów pomaga pozbyć się płytki bakteryjnej, czyli lepkiej, bezbarwnej warstwy osadu, który najczęściej odkłada się między zębami oraz wzdłuż linii dziąseł. Pozostawiony na powierzchni zębów powoduje nieświeży oddech, próchnicę, a w konsekwencji wypadanie zębów.
Szczoteczka manualna
Klasyczne szczotkowanie zębów szczoteczką ręczną należy zacząć od przyłożenia jej pod kątem 45 stopni do zewnętrznej powierzchni zębów. Następnie należy delikatnie poruszać szczoteczką do tyłu i do przodu, w dół i w górę, przy jednoczesnym wykonywaniu ruchów okrężnych. Czynność należy powtórzyć od wewnętrznej strony. Jeśli chodzi o mycie siekaczy, szczoteczkę należy ustawić pionowo, delikatnie poruszając w dół i w górę. Jako następne w kolejności są zęby trzonowe i przedtrzonowe. Nie zapomnij o oczyszczeniu dziąseł oraz języka.
Szczoteczka elektryczna
Korzystanie ze szczoteczki elektrycznej różni się nieco od tej manualnej. Mimo że główka szczoteczki porusza się sama trzeba pamiętać, że niewłaściwe ruchy ręką mogą być szkodliwe dla dziąseł. Szczoteczkę należy prowadzić bardzo powoli, wzdłuż linii dziąseł, zatrzymując się przy każdym zębie na parę sekund. Są dwa sposoby jeśli chodzi o kolejność czyszczenia:
- zachowujemy taką kolejność, jak przy szczotkowaniu zębów szczoteczką ręczną
- po kolei oczyszczamy ząb po zębie, zaczynając od powierzchni zewnętrznej, przez wewnętrzną i żującą, aż do oczyszczenia dziąseł i języka
Szczotkowanie zębów u dzieci
W przypadku maluchów należy odwiedzić gabinet stomatologiczny, jak tylko pojawią się pierwsze ząbki. Małe dzieci zazwyczaj są zaciekawione procesem szczotkowania zębów, jednak warto pamiętać, że rodzice powinni pomagać w myciu zębów przynajmniej do 6 roku życia. Wszystko po to, by robić to skutecznie i dokładnie, tak, by nie pozostawiać warstwy bakteryjnej, która przyczynia się do próchnicy. W przypadku maluchów zalecane są dwie metody szczotkowania zębów: Roll oraz Fonesa.
Metoda Fonesa (okrężna)
To najłatwiejszy sposób szczotkowania zębów. Przy lekko otwartych ustach ustawiamy włosie szczoteczki prostopadle do osi zębów dziecka, wykonując okrężne ruchy. Zęby żujące oczyszczamy poprzez wykonywanie poziomych ruchów, delikatnie szorując. Metoda Roll wykonywana w powyższy sposób jest zalecana przez stomatologów głównie dla dzieci, ze względu na łatwość wykonania mycia.
Metoda Roll (obrotowo-wymiatająca)
Tą metodę możemy stosować u dzieci, które posiadają pierwsze stałe zęby trzonowe. Jest nieco bardziej skomplikowana, ale skuteczniejsza, jeśli chodzi o oczyszczenie powierzchni żujących, szczególnie w przypadku zębów z głębokimi bruzdami. Włosie należy skierować w kierunku dziąseł pod kątem 45 stopni. Następnie wykonujemy ruchy obrotowo-wymiatające od dziąsła do powierzchni żującej. Najlepiej czyścić zęby przed lustrem w taki sposób, by dziecko widziało wykonywane przez rodzica ruchy. Zęby należy szczotkować 2-3 minuty.
Metody szczotkowania zębów
Poza prawidłowym szczotkowaniem zębów ważny jest również dobór odpowiedniej szczoteczki oraz pasty do zębów. Przy wyborze powinniśmy się kierować wiekiem, stanem uzębienia i przyzębia, a także sprawnościami manualnymi danej osoby. Główka szczoteczki nie powinna być zbyt twarda, a także wymieniana najlepiej co 2-3 miesiące. Natomiast prawidłowa długość szczotkowania zębów to minimum 2 minuty.
Metoda Roll
Metoda Roll to metoda obrotowo-wymiatająca. Jest zalecana dla osób cierpiących na choroby przyzębia. Szczoteczka jest ustawiona pod kątem 45 stopni. Dzięki temu przesuwana jest po koronach zębów i dziąsłach, a przyszyjkowe fragmenty zębów są omijane. Ten sposób jest delikatny i bezpieczny, jednak niestety mało skuteczny. By zwiększyć efektywność szczotkowania należy obejmować główką szczoteczki trzy zęby, wykonując 5-6 ruchów w jednym miejscu.
Metoda Bassa
Metoda Bassa należy do metod drgająco-wibrujących. Skutecznie usuwa płytkę nazębną, ale stosowanie jej jest bezpieczne tylko wtedy, gdy używasz szczoteczki o miękkim włosiu. Wystarczy, że przyłożysz szczoteczkę do szyjek zębowych pod kątem 45 stopni do wierzchołków korzeni zębów, przy jednoczesnym wykonywaniu ruchów poziomych. Należy wykonać ok. 5 powtórzeń, składających się z 30 ruchów.
Metoda Stillmana
Metoda Stillmana jest metodą wibrującą o niewielkich drganiach. Uważa się ją za masująco-oczyszczającą, dzięki czemu jest polecana dla osób z zanikającymi dziąsłami. Szczoteczkę należy ułożyć poziomo pod kątem 45 stopni do wierzchołka korzenia zęba. Delikatnie przyciskając należy wykonać ruch wymiatający w kierunku powierzchni zębów żujących.
Metoda Chartersa
Metoda Chartesa to również metoda wibrująca, polecana dla osób z recesją dziąseł. Jest dosyć trudna technicznie, a wykonywana w zły sposób może szkodliwie wpływać na dziąsła. Szczoteczkę układa się częściowo na koronie zęba, a częściowo na dziąśle, tak by była ustawiona poziomo pod kątem 45 stopni w kierunku powierzchni żującej. Należy wykonywać ruchy obrotowe, przy równoczesnym ucisku na dziąsła.
Metoda Fonesa
Metoda Fonesa jest metodą okrężną. Ze względu na łatwość w wykonaniu i małą szkodliwość przy popełnianiu niewielkich błędów, jest polecana w szczególności dzieciom i osobom z niepełnosprawnością. Szczoteczkę należy ułożyć pod kątem prostym do dziąseł, przy jednoczesnym wykonywaniu ruchów okrężnych. Niestety powyższa metoda ma również swoje wady. Usuwa głównie płytkę nazębną, natomiast nie dociera do powierzchni stycznych, gdzie może pozostawiać resztki.
Metoda Pionowa
Metoda pionowa jest dedykowana przednim zębom, czyli siekaczom. Główkę szczoteczki należy ustawić pionowo wzdłuż osi zębów i wykonywać ruchy wymiatające, dzięki czemu pozbędziemy się resztek pokarmowych. Tą metodę należy łączyć z innymi, np. z metodą poziomą. Polega ona na wykonywaniu ruchów w przód i w tył. Jest dedykowana powierzchni bocznych zębów żujących.
Metody szczotkowania zębów – podsumowanie
Wybór odpowiedniej metody szczotkowania zębów jest zależny od kilku czynników, takich jak wiek czy stan uzębienia. Pamiętaj o wymianie szczoteczki, bądź końcówki w momencie, gdy włosie zmieni swój początkowy kształt. Jeśli Twoje dziąsła krwawią, wypróbuj jedną z opisanych przez nas metod. Pomocnym może okazać się także zmiana szczoteczki lub pasty na delikatniejszą. Niezależnie od tego, którą metodę szczotkowania zębów wybierzesz, pamiętaj, że najważniejsze dla zdrowia jamy ustnej są regularne wizyty u stomatologa. Powinny się odbywać przynajmniej raz na pół roku.
Może Cię także zainteresować:
- Właściwa higiena jamy ustnej dzieci i dorosłych. Jak prawidłowo zadbać o zęby? Sprawdź w naszym artykule o profilaktyce!
- Czyścik do języka – jak wygląda to narzędzie i jak powinno się je używać?
- Nieświeży oddech, brzydki zapach z ust? Poznaj przyczyny i leczenie nieświeżego oddechu
- Higienizacja zębów, czyli jak ważna jest domowa i stomatologiczna profilaktyka
- Kurkuma na zęby — czy sprawdzi się jako naturalna metoda wybielania?
- Opuchlizna od zęba — domowe sposoby na złagodzenie obrzęku
- Zapalenie jamy ustnej – objawy, zapobieganie i leczenie, zobacz, co warto wiedzieć o zapaleniu błony śluzowej!
