Czym może być spowodowany ból zębów od zatok i jak należy go leczyć?

Ból zębów od zatok

Dlaczego przy problemach związanych z zatokami mogą boleć zęby? Zatoki to puste przestrzenie zlokalizowane w twarzoczaszce, przy kościach policzków, czoła i pod wewnętrznymi kącikami oczu. Zatoki szczękowe, które znajdują się w kościach policzkowych, są położone w bezpośrednim sąsiedztwie korzeni górnych trzonowców. Oznacza to, że w przypadku pojawienia się stanu zapalnego, mózg może identyfikować sygnały bólowe jako pochodzące z zębów. Rosnące ciśnienie w twarzoczaszce może powodować też ucisk na pobliskie zakończenia nerwowe zębów. Sytuacja działa dwukierunkowo i ból związany z problemami zębów może rzutować również na ujście zatok i powodować swoiste objawy. Najczęstszym powodem tego rodzaju bólu jest zapalenie zatok szczękowych. Na czym polega choroba?

Zapalenie zatok szczękowych

Przy zapaleniu zatok szczękowych pojawia się zbyt duża ilość naturalnie produkowanego płynu śluzowego oraz utrudniony drenaż. Pojawienie się wydzieliny śluzowo-ropniowej jest odpowiedzią komórek na infekcję. W diagnostyce konieczna jest obecność przynajmniej dwóch objawów, z których jednym powinna być niedrożność, blokada bądź przekrwienie nosa. Jeśli stan utrzymuje się przez więcej niż 12 tygodni, chorobę diagnozuje się jako przewlekłą. Stanu nie należy ignorować — nieleczone zapalenie jest wyjątkowo groźne i może skutkować nawet zapaleniem opon mózgowych.

Przyczyny choroby

Przyczyną zapalenia zatok może być zarówno zakażenie bakteryjne jak i wirusowe. Przy stanie zapalnym spowodowanym bakteriami konieczne jest podanie antybiotyku, przy infekcjach wirusowych najczęściej wystarczy leczenie objawowe. Chorobę może powodować również zakażenie grzybicze, występuje to jednak stosunkowo rzadko. Około 10% przypadków jest z kolei bezpośrednio związane z zaburzeniami dentystycznymi, a ingerencje stomatologiczno-implantologiczne są uznawane za jeden z czynników predysponujących do przewlekłej postaci choroby.

Pierwszym etapem leczenia bólu zębów od zatok jest więc ustalenie, z czego wynikają objawy. Nawet jeśli cierpisz na przewlekłe zapalenie zatok, warto wybrać się do dentysty na kontrolę, aby wykluczyć współistniejące problemy w sferze jamy ustnej takie jak próchnica czy zapalenia przyzębia. Po ustaleniu problemu i diagnostyce można podjąć właściwe leczenie. Równie ważne jest zagadnienie, do którego z lekarzy należy się wybrać — niezębopochodne, czyli zwykłe zapalenia powinny być leczone u laryngologa, w przypadku zaburzeń pochodzących od zębów konieczna jest konsultacja ze stomatologiem. Poza czysto farmakologicznym lub stomatologicznym leczeniem, często zalecane jest płukanie jamy ustnej oraz nosa, przyjmowanie dużej ilości płynów oraz możliwe wzmocnienie układu odpornościowego.

Objawy choroby

Objawy stanu zapalnego zatok to między innymi:

• bóle głowy promieniujące do nasady czoła, w okolicy oczodołu, nasilające się przy schylaniu;
• obustronny ból zębów;
• uczucie drętwienia zębów bądź obrzęk twarzy;
• katar;
• zatkany nos;
• wydzielina ropna spływająca po tylnej ścianie gardła;
• gorączka;
• zaburzenia węchu;
• nieprzyjemny zapach z ust.

Zębopochodne zapalenie zatok przynosowych

Zębopochodne zapalenie zatok przynosowych (Odontogetic sinusitis, skrótowo OS) jest jednostką chorobową z pogranicza laryngologii, stomatologii oraz chirurgii szczękowo-twarzowej. Przy tego rodzaju chorobie zatok bezpośrednią przyczyną choroby są stany zapalne w okolicy zębów i przyzębia oraz powikłania po leczeniu kanałowym bądź ekstrakcji zęba. Częstym powikłaniem po nieprawidłowej ekstrakcji zęba górnego jest również powstanie problematycznej przetoki ustno-zatokowej. Choroba OS charakteryzuje się przede wszystkim:

• nawracającymi objawami niedrożności nosa;
• jednostronnym katarze;
• tkliwości okolic policzka;
• ból głowy;
• jednostronny ból zębów.

Najczęstszym wskaźnikiem rozróżniającym zapalenia zębopochodne od zwykłych jest rodzaj bólu. Ból jednostronny i zlokalizowany w okolicach szóstek, siódemek czy ósemek wskazuje na to, że prawdopodobnie problem jest związany z zębami. Może się również zdarzyć, że kompleks ujściowo-zatokowy pozostaje w miarę drożny i jedynym objawem, na który skarży się pacjent, jest ból zębów. Jako element diagnostyczny lekarz może zlecić badanie obrazowe wskazujące na jednostronne objawy radiologiczne w zatokach.

Leczenie bólu zęba spowodowanego zapaleniem zatok szczękowych

Ponieważ ból zębów w obydwu przypadkach jest wyłącznie objawem stanu zapalnego, konieczne jest ustalenie, z czego wynika nieprzyjemny symptom oraz zastosowanie leczenia ściśle przyczynowego. Może być to więc zarówno antybiotykoterapia, leki mukolityczne bądź przeciwgorączkowe, jak i konieczność wizyty w gabinecie stomatologicznym w celu ustalenia planu walczenia z zapaleniem zębopochodnym. Przy leczeniu zębopochodnego zapalenia OS postępowanie stomatologiczne to najczęściej:

• leczenie endodontyczne;
• powtórne leczenie endodontyczne (w przypadku powikłań po nieudanym zabiegu w przeszłości);
• ekstrakcja zęba;
• plastyka połączenia ustno-zatokowego;
• chirurgia endoskopowa.

Chirurgia endoskopowa jest zabiegiem inwazyjnym, powinna być zastosowana dopiero po przeprowadzeniu leczenia stomatologicznego, które nie pomogło w zniwelowaniu objawów choroby przewlekłej. Najczęściej usuwa się ciała obce, wierzchołki korzeni zębów bądź materiały stomatologiczne z zatoki szczękowej. Alternatywną metodą leczenia, którą stosowano przed powstaniem chirurgii endoskopowej, jest zabieg Caldwella-Luca (CL), gdzie poprzez dostęp wewnątrzustny wykonuje się wyłuszczenie i usunięcie zmienionej zapalnie błony śluzowej, oraz zapewnia się drenaż zatoki poprzez stworzenie dodatkowego otworu na bocznej ścianie dolnego przewodu nosowego.

• Zapalenie miazgi zęba – uchroń się przed bólem
• Ból ucha od zęba – skąd bierze się ta dolegliwość i co można na nią poradzić?
• Ból głowy od zęba – jakie są jego przyczyny? Krótka charakterystyka dolegliwości
• Promieniujący i wędrujący ból zębów – efekt próchnicy, zapalenia miazgi lub dziąsła? Leczenie i przyczyny bólu szczęki
• Ból szczęki i ból żuchwy – czy to powód, by odwiedzić stomatologa?
• Z czym wiąże się ból zdrowego zęba? Poznaj najczęstsze przyczyny bólu w pozornie zdrowej szczęce
• Ból zęba utrudnia ci życie? Ustal jego źródło i zacznij leczenie